Nhiều người thuê nhà lần đầu thường không để ý đến các quy định pháp luật liên quan, dẫn đến việc mất cọc, tranh chấp hoặc bị chủ nhà gây khó dễ. Luật thuê nhà không chỉ dành cho chủ nhà mà người thuê cũng cần nắm rõ để bảo vệ quyền lợi chính đáng cho mình. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ luật thuê nhà Việt Nam, những điều cơ bản cần biết trước khi ký hợp đồng để tránh rủi ro không đáng có.
Luật thuê nhà cơ bản: Những điều cần biết về hợp đồng thuê nhà
Hiểu hợp đồng thuê nhà là điều quan trọng đầu tiên khi bạn bước vào quá trình thuê nhà. Hợp đồng không chỉ là giấy tờ để “hợp thức hóa” việc thuê, mà còn là căn cứ pháp lý để bảo vệ quyền lợi của cả chủ nhà và người thuê nhà.
Có bắt buộc công chứng hợp đồng thuê nhà không?
Theo quy định pháp luật, hợp đồng thuê nhà không bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực, trừ khi hai bên có thỏa thuận riêng. Tuy nhiên, đối với các thỏa thuận có giá trị lớn hoặc thời hạn dài, việc công chứng vẫn được khuyến khích nhằm tăng tính pháp lý và bảo vệ quyền lợi đôi bên nếu xảy ra tranh chấp.
Các nội dung bắt buộc trong hợp đồng thuê nhà
Theo luật thuê nhà cơ bản, một hợp đồng thuê nhà hợp lệ cần phải được lập thành văn bản và ghi rõ các nội dung cơ bản sau:
- Thông tin của các bên: Hợp đồng phải ghi rõ họ tên, số CMND/CCCD, địa chỉ và thông tin liên hệ của cả bên cho thuê và bên thuê. Nếu bên thuê là tổ chức, cần ghi thêm tên doanh nghiệp, mã số thuế và địa chỉ trụ sở.
- Thông tin về nhà cho thuê: Mô tả chi tiết căn nhà cho thuê, gồm địa chỉ, diện tích, số phòng, tình trạng thực tế, các thiết bị đi kèm (nếu có) và các tiện ích liên quan.
- Thời hạn thuê và điều kiện chấm dứt hợp đồng: Xác định rõ ngày bắt đầu và ngày kết thúc hợp đồng. Nếu có nhu cầu gia hạn hoặc chấm dứt trước hạn, cần nêu rõ điều kiện và cách xử lý.
- Giá thuê, đặt cọc và phương thức thanh toán: Hợp đồng cần ghi rõ mức giá thuê, hình thức thanh toán (tiền mặt hay chuyển khoản), thời gian thanh toán cụ thể (theo tháng, theo quý), số tiền cọc và quy định về hoàn trả cọc.
- Quyền và nghĩa vụ của các bên: Bên cho thuê có quyền yêu cầu bên thuê trả tiền đúng hạn, giữ gìn tài sản, và có thể chấm dứt hợp đồng nếu bên thuê vi phạm. Bên thuê có quyền sử dụng nhà đúng mục đích, yêu cầu sửa chữa nếu nhà hư hỏng và chấm dứt hợp đồng nếu cần thiết.
- Trách nhiệm bồi thường và giải quyết tranh chấp: Hợp đồng cần ghi rõ trách nhiệm của mỗi bên khi xảy ra thiệt hại, và cách giải quyết tranh chấp (ưu tiên hòa giải, nếu không được thì đưa ra tòa).
- Các điều khoản khác: Tùy theo nhu cầu, hợp đồng có thể bổ sung thêm quy định về việc sửa chữa, cải tạo nhà, cho thuê lại, hoặc chi phí bảo trì.
Việc soạn thảo hợp đồng đầy đủ và rõ ràng giúp cả hai bên tránh rắc rối về sau và đảm bảo quyền lợi của mình trong suốt thời gian thuê nhà.
Mẫu hợp đồng thuê nhà chuẩn cần lưu ý gì?
Khi soạn thảo hợp đồng thuê nhà, bạn nên tham khảo mẫu hợp đồng chuẩn theo quy định của pháp luật, đồng thời bổ sung các điều khoản phù hợp với thực tế thuê nhà của mình. Cần chú ý các chi tiết quan trọng như: Điều khoản tăng giá thuê hàng năm, chi phí sửa chữa nhà, trách nhiệm khi nhà hư hỏng, cách xử lý khi bên thuê hoặc bên cho thuê muốn chấm dứt hợp đồng trước thời hạn. Tất cả những điều này cần được ghi rõ ràng, minh bạch trong hợp đồng để tránh tranh chấp.
Thời điểm chấm dứt hợp đồng thuê nhà?
Chấm dứt hợp đồng thuê nhà là vấn đề nhiều người quan tâm, bởi không phải lúc nào hợp đồng cũng kéo dài đúng thời hạn ban đầu.
Theo thỏa thuận
Nếu cả hai bên đồng ý chấm dứt hợp đồng trước thời hạn, thì hợp đồng sẽ được thanh lý theo nội dung đã thống nhất. Thông thường, bên muốn chấm dứt cần thông báo cho bên kia trước một khoảng thời gian nhất định (ví dụ 30 ngày) để tránh gây xáo trộn.
Các trường hợp khác
Ngoài thỏa thuận, pháp luật cũng quy định một số trường hợp đặc biệt mà các bên được quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng, như: bên thuê không trả tiền đúng hạn 3 tháng liên tiếp, bên thuê sử dụng nhà vào mục đích bất hợp pháp, bên cho thuê không thực hiện nghĩa vụ bảo trì làm ảnh hưởng đến việc sử dụng của bên thuê.
Thủ tục khi chấm dứt hợp đồng thuê nhà
Khi chấm dứt hợp đồng, hai bên cần lập biên bản thanh lý hợp đồng, thống kê tài sản, trả lại nhà và bàn giao lại tình trạng nhà. Bên thuê cần thanh toán hết các khoản tiền thuê còn nợ, tiền điện, nước, và các chi phí liên quan. Chủ nhà cần hoàn trả tiền cọc (nếu có) theo đúng thỏa thuận ban đầu sau khi đã kiểm tra tình trạng nhà.
> Xem thêm: Hợp đồng kết thúc thuê nhà
> Xem thêm: Hợp đồng kết thúc thuê trọ
Lưu ý quan trọng cần biết khi ký hợp đồng thuê nhà
Ngoài các quy định về hợp đồng, quyền và nghĩa vụ, cả người thuê và chủ nhà cần chú ý đến một số vấn đề thực tế để bảo vệ quyền lợi và tránh rủi ro phát sinh trong quá trình thuê nhà.
Lưu ý dành cho người thuê
- Yêu cầu xem giấy tờ pháp lý: Người thuê cần đề nghị chủ nhà xuất trình giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở hoặc giấy tờ nhà đất hợp pháp để xác minh tính minh bạch của ngôi nhà.
- Kiểm tra tình trạng nhà kỹ lưỡng: Xem xét thực tế tình trạng nhà trước khi thuê, bao gồm hệ thống điện, nước, tường, mái, các trang thiết bị đi kèm… để tránh tranh cãi khi trả nhà.
- Hỏi rõ các chi phí phát sinh: Trao đổi rõ ràng về giá điện, nước, internet, phí vệ sinh, giữ xe, bảo vệ, cũng như cách tính toán và phương thức thanh toán để tránh hiểu lầm sau này.
Lưu ý dành cho chủ nhà
- Đăng ký tạm trú cho người thuê: Chủ nhà cần thực hiện thủ tục khai báo tạm trú cho người thuê với công an phường/xã theo đúng quy định. Việc không đăng ký có thể bị xử phạt hành chính, ảnh hưởng đến quyền lợi của chủ nhà.
- Xây dựng nội quy nhà trọ rõ ràng: Lập nội quy về giờ giấc, giữ gìn vệ sinh, an ninh trật tự, cách sử dụng các thiết bị chung để tạo nếp sống văn minh và hạn chế mâu thuẫn giữa các người thuê.
Nắm rõ luật thuê nhà cơ bản là cách tốt nhất để bạn bảo vệ quyền lợi chính đáng, tránh được những rắc rối pháp lý, mất tiền cọc hay tranh chấp không mong muốn. Dù bạn là người thuê hay chủ nhà, việc tìm hiểu kỹ càng trước khi đặt bút ký hợp đồng là vô cùng quan trọng. Nếu bạn cần hỗ trợ trong việc chuyển nhà, chuyển trọ sinh viên an toàn, nhanh chóng, đừng quên liên hệ Chuyển nhà 24h – người bạn đồng hành đáng tin cậy trên hành trình chuyển nhà của bạn!
